یکی از موضوعات مهم در صنعت تصفیه آب، حذف کدورت از آن می باشد که نه تنها بر ظاهر آب تاثیر داشته بلکه فاکتورهای کیفیت و سلامتی نیز شدیدا تحت تاثیر آن قرار دارد. کاهش آلاینده های معلق، ذرات کلوئیدی، گل و لای، باکتری و میکروارگانیسم های مختلف که سبب تغییر رنگ و کدر شدن آب می گردد با روش های مختلفی قابل رفع شدن است.
علل مختلفی برای حذف و کاهش کدورت در آب آشامیدنی وجود دارد که مهمترین آن تغییر ظاهر آب می باشد. در کل دنیا نخستین نشانه سالم بودن آب و قابل آشامیدنی بودن آن صاف و زلال و بدون رنگ و بو بودن آب است. علاوه بر جلوه ظاهری، مهمترین دلیل دیگر برای این کار کاهش آلودگی میکروبی آب است. با توجه به استانداردهای ارائه شده میزان کدری آب آشامیدنی باید حداکثر ۵ واحد باشد. البته برای قابل شرب بودن بهتر است این مقدار در بازه صفر تا یک قرار گیرد. میزان بیش از ۵ واحد به معنی آلودگی میکروبی آب است. از آنجا که آزمایشات مختلف برای تشخیص آلودگی میکروبی آب زمان بر است شاخص در تعیین این موضوع کدورت آب می باشد.
بر اساس نوع آلاینده های موجود در آب که سبب تغییر رنگ آن شده اند و ضمنا میزان شاخص پی اچ در نهایت می توان روش های مناسبی را جهت رفع کدورت آب انتخاب و استفاده کرد. از جمله رایج ترین روش های رفع کدورت آب عبارت است از:
از رایج ترین روش هایی که اجرای آن در کمترین زمان وجود دارد، عبور آب از تجهیزات فیلتراسیون است. منافذ خیلی ریز در ممبران های موجود در دستگاه های فیلتر از عبور ذرات معلق در آب ها جلوگیری می کنند. از این رو می توان حجم بالایی از ذرات را توسط این روش حذف و منجر به بهبود رنگ و کاهش کدورت آن شد.
در انتخاب روش تصفیه لازم است به نوع آلاینده و میزان و سایر ذرات دقت شود. در اکثر مواقع ممکن است رنگ کدر آب فقط به علت وجود گل و لای باشد. در این شرایط می توان از طریق حوضچه های ته نشینی به گل و لای فرصت داد که به کف آن هدایت گردند. این کار زمان بر بوده و در تصفیه خانه های بزرگ با دبی بالا خیلی کارایی ندارند.
ذرات کلوئیدی با بارهای هم نام یکی از اصلی ترین علل کدر شدن آب هستند. بر اساس این که بار الکتریکی این ذرات مشابه است سبب دفع یکدیگر شده و ذرات با سایزهای کوچک در آب معلق می مانند. برای انعقاد این ذرات از مواد شیمیایی تصفیه آب مختلفی مانند پلی الکترولیت، پلی آلومینیوم کلراید، سولفات آلومینیوم و کلراید فریک می توان استفاده کرد. بعد از ورود این مواد به درون حوضچه تصفیه، بر اساس این که دارای بار مثبت هستند ذرات با بار منفی جذب شده و به این ترتیب عمل انعقاد یا لخته سازی صورت می گیرد. لخته های تشکیل شده اندازه های بزرگ و وزن سنگین به کف تصفیه خانه هدایت می شوند. بیوپلیمر نیز نوع خاصی از مواد منعقد کننده است که زیست تخریب پذیر می باشد. این مواد بعد از ورود به آب و حذف آلاینده ها به تدریج از بین رفته و تاثیر منفی در آب نمی ماند. از بهترین پلیمرها در این زمینه کیتوزان می باشد که قدرت زیادی در انعقاد ذرات کلوئیدی موجود در آب دارد.
عبور آب در هنگام تصفیه از دستگاه های آب شیرین کن صنعتی هم نقش مهمی در رفع کدری آب ایفا می کند. غشاهای نیمه تراوا در این دستگاه هم فلزات و یون ها را جمع آوری نموده و هم از عبور ذرات معلق گل و لای و … جلوگیری می کند. البته دقت کنید ذرات بسیار ریز ممکن است از ممبران های موجود در این تجهیزات عبور نمایند.
از روش های دیگر حذف کدری آب الکترولیز است. با توجه به این که بیشتر کدری آب مربوط به حضور یون های معلق و ذرات کلوئیدی است از این رو با روش های الکتروشیمیایی می توان این مشکل را حل کرد. استفاده از الکترودهای فلزی آهن یا آلومینیوم می تواند شرایط انعقاد را فراهم نماید.
مواد منعقد کننده ای که در تصفیه خانه ها استفاده می شوند از نوع صنعتی، معدنی و شیمیایی هستند. این ذرات بعد از لخته سازی ذرات کلوئیدی درون آب باقی مانده از این رو به تدریج سبب بروز بیماری های خطرناکی از جمله سرطان می شوند. بیشتر کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن استفاده از مواد منعقد کننده معدنی و شیمیایی را ممنوع اعلام نموده و پلیمرها جایگزین آن شده است.